Đầu năm nay, Bill Gates khiến mọi người ngạc nhiên khi uống nước được xử lý từ … phân chỉ trong 5 phút.
Tất nhiên đó không phải là hành động mất vệ sinh. Đó là cách ông quảng bá chất lượng máy xử lý nước của mình, hệ thống xử lý Jacniki Omni, có khả năng biến chất thải thành điện, tro và cả nước uống. Hệ thống được phát triển bởi Janiki Bioenergy, đủ sức biến 14 tấn chất thải thành điện và nước uống mỗi ngày.
Hiện nó đang được thử nghiệm thực ngoài đời. Cuối cùng hệ thống có thể hỗ trợ một phần cho hơn 2 tỉ dân số thế giới đang thiếu các biện pháp vệ sinh thích hợp để loại bỏ chất thải và mầm bệnh khỏi cuộc sống của họ.
Cuộc thử nghiệm đầu tiên sẽ diễn ra tại Dakar, Senegal, nơi có 1,2 triệu cư dân không tiếp cận được với hệ thống cống. Trong sinh hoạt, người dân ở đây thường bỏ chất thải trong xô, đào hố và đổ xuống ở những khu vực quanh nơi sinh sống. Đây là môi trường lý tưởng cho bệnh tả và bệnh thương hàn sinh sôi.
Thành phố hiện tại bắt đầu được thay thế bằng hệ thống Omni. Nó sẽ giải quyết 1/3 lượng chất thải ở Dakar thành những sản phẩm hữu ích. Phiên bản tiếp theo của Omni sẽ xử lý được cả rác thông thường, bên cạnh chất thải.
Theo Bill Gates, mục tiêu tối thượng đó là “Hệ thống xử lý Omni phải rẻ hơn việc thuê xe tải chở rác, giảm vai trò của con người trong việc xử lý rác thải”.
Janicki đã chuyển hệ thống Omni tới Darkar hồi năm ngoái. Gate viết trên blog cá nhân của mình rằng sẽ có nhiều thứ phải quan tâm. “Cỗ máy cần được thử nghiệm. Và không như những chương trình máy tính, nó không thể thử nghiệm ở trong văn phòng tại Seattle. Thế giới thực có rất nhiều vấn đề cần giải quyết. Chẳng hạn, bạn phải tìm đúng người có thể vận hành cỗ máy. Bản phải làm việc với địa phương và Chính phủ cũng như đo lường phản ứng của cộng đồng”, ông viết.
Chính quyền Dakar hiện đã chấp thuận cỗ máy này. Đó là bước đầu tiên. Tiếp theo, Jacniki cần phải làm việc để cỗ máy của mình vận hành tốt hơn, nhỏ hơn và giá rẻ hơn. (Phiên bản đầu tiên có giá tới 1,5 triệu USD, bản thương mại có giá 2 – 4 triệu USD).